Π ρέπει να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα από την αρχή. Το Μαρόκο δεν ήταν ποτέ ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων μου. Χωρίς να μπορώ να δώσω κάποιο συγκεκριμένο λόγο, απλά δε μου φαινόταν ότι είχε κάτι το ιδιαίτερα ελκυστικό. Ε, μαντέψτε. Πιο λάθος δε θα μπορούσα να ήμουν.
Όλα ξεκίνησαν όταν δύο αγαπημένοι μου φίλοι με προσκάλεσαν σε ένα roadtrip δύο εβδομάδων να γυρίσουμε τη χώρα. Ακούστηκε σα μια καλή περιπέτεια, οπότε γιατί όχι; Στη τελική είμαι της άποψης ότι κάθε μέρος κρύβει τη δική του ιδιαίτερη ομορφιά. Απλά πρέπει να έχεις τη καρδιά και το μυαλό σου ανοικτά ώστε να μπορέσεις να τη δεις.
Το σχέδιο είχε ως εξής: βγάζουμε τα αεροπορικά εισητήρια που θα μας ορίσουν την αρχή και το τέλος του ταξιδιού – στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν η Φεζ και το Μαρακές – και έχουμε δεκαπέντε μέρες και ένα αυτοκίνητο. Αυτό. Καλό το πλάνο; Ο συνήθης ανοργάνωτος εαυτός μου πριν μπει στο αεροπλάνο δε φρόντισε να μάθει τίποτα άλλο για το Μαρόκο. Ευτυχώς που οι συνταξιδιώτες μου πήραν τουλάχιστον και ένα τουριστικό οδηγό (που άνοιξα μετά την επιβίβαση στο αεροπλάνο). Το μόνο που είχα ακούσει ήταν κάποια σκόρπια σχόλια από εδώ και από εκεί για το πόσο υπέροχο είναι το Μαρόκο, μένοντας έκπληκτος από το πόσος κόσμος τελικά έχει πάει σε αυτή τη χώρα!
Δυστυχώς, μαζί με τα κολακευτικά σχόλια, κατάφεραν να βρουν χώρο και να καρφωθούν στο μυαλό μου και ορισμένες αρνητικές εμπειρίες που είχαν κάποιοι φίλοι. Και αυτό έδωσε φωλιά στο φόβο. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να αφήσεις το φόβο να μπει μέσα σου. Ο φόβος είναι αυτό που μας οδηγεί να κάνουμε τα απλά μικρά πράγματα, τεράστια εμπόδια μέσα μας. Αντίστοιχα η λογική, είναι αυτή που πρέπει να μας τραβάει και από το άλλο άκρο – να μη γινόμαστε υπερβολικά παράτολμοι… Περισσότερα επί του θέματος στη συνέχεια της ιστορίας.
Προσγειωθήκαμε στη Φεζ την ώρα της δύσης του ηλίου. Αφρική!!! Φοίνικες και ένα απίστευτα όμορφο θέαμα ενός πορτοκαλί ήλιου που θόλωνε πίσω από τη άμμο στην ατμόσφαιρα. Η Ματίνα δίπλα μου φωνάζει από ενθουσιασμό. Εγώ, αν και είμαι πιο συγκρατημένος και σίγουρα λιγότερο εκφραστικός, νοιώθω ακριβώς έτσι.
Έχει ήδη πέσει το φως όταν βγαίνουμε στον αυτοκινητόδρομο για να πάμε από το αεροδρόμιο στη παλιά πόλη της Φεζ. Ενθουσιασμένοι και περίεργοι, το μόνο που μας απασχολεί είναι πώς θα καταφέρουμε να βρούμε το ριάντ που υποτίθεται ότι θα μείνουμε. Συνειδητοποιώ ότι η Ματίνα έχει πάψει να είναι τόσο ενθουσιώδης και κάθεται νευρική. “Παιδιά, δε θέλω να σας αγχώσω, αλλά νομίζω ότι μας ακολουθούν”, λέει ξαφνικά.
Μας πιάνει πανικός!! Θυμάστε τί έγραψα για το φόβο ότι είναι ό,τι χειρότερο;
Η Ματίνα είχε δίκιο. Μερικά τζιμάνια μας είχαν πάρει πρέφα ότι είμαστε τουρίστες και είχαν αρχίσει να μας ακολουθούν με τα μηχανάκια τους, σε μια προσπάθεια να μας πουλήσουν υπηρεσίες ξεναγού στα δρομάκια της Φεζ ή να μας πάνε στο δικό τους ριάντ. Κάτι σίγουρα τυπικό σε αυτές τις χώρες, που όμως ήταν αρκετό για να μεγενθυνθεί από το φόβο και τη νύχτα. Τελικά, μια χαρά παρκάραμε σε ένα βολικό σημείο και ένα από αυτά τα παιδιά μας πήγε σε δυο λεπτά στο ριάντ μας. Όλα καλά, πάει η πρώτη περιπέτεια!
Έτοιμοι ήμασταν και για τη δεύτερη, όταν από τον ενθουσιασμό μας είπαμε να κάνουμε και μια βόλτα μέσα στη Φεζ νυχτιάτικα. Ευτυχώς γρήγορα καταλάβαμε ότι το μόνο που θα καταφέρναμε, θα ήταν να χαθούμε, οπότε καλός και ο υπνάκος. Βλέπετε η Φεζ, για την ακρίβεια η παλιά μεδίνα της Φεζ, είναι ένας πραγματικός λαβύρινθος. Ένα μέρος μυστηρίου και ζωντανής ιστορίας. Ένα υπέροχο δείγμα ενός μεγάλου θαυμαστού πολιτισμού και μόνο τυχαία δε συγκαταλέγεται στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Πολυσύχναστη και βρώμικη, υπερβολικά πυκνοκατοικημένη και θορυβώδης. Ταυτόχρονα όμως συναρπαστική και μαγική – σε ένα τόσο μικρό και στενό χώρο συμβαίνουν τόσα πολλά και υπάρχουν κυριολεκτικά τα πάντα, που βομβαρδίζεσαι από εικόνες, ήχους και φυσικά… μυρωδιές! Θυμάμαι τον εαυτό μου να βγάζει φωτογραφίες από διαφορετικές πινακίδες και μαγαζιά, μόνο και μόνο για να κρατάω στη φωτογραφική μηχανή σημάδια για να μπορέσουμε να βρούμε το δρόμο μας ξανά. Όταν αυτό δεν έφτανε, οι μυρωδιές βοηθούσαν (αυτές και το google maps όποτε υπήρχε ένα άνοιγμα στον ουρανό για να πιάσει σήμα το gps).
Η Φεζ είναι ένα μέρος γεμάτο αντιθέσεις. Το όμορφο και το άσχημο. Το εντυπωσιακό και το χάρχαλο. Το αργό έως οκνηρό και το υπερβολικά γρήγορο. Ακόμα και η διαφορά μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών χώρων είναι τεράστια. Βγαίνεις στο δρόμο και πρέπει να είσαι προετοιμασμένος ότι θα παρασυρθείς από τις ορδές των ανθρώπων που πάνε και έρχονται ασταμάτητα σα μυρμήγκια ή από τις φωνές από τα ατελείωτα πάρε – δώσε (εδώ σε πουλάνε και σε αγοράζουνε σε κλάσματα δευτερολέπτου και χωρίς παζάρι – a democratic price – δουλειά δε κλείνει με τίποτα). Μπαίνεις μέσα σε κάποιο ριάντ ή άλλο χώρο, κλείνεις τη πόρτα και ξαφνικά επικρατεί μια όαση ηρεμίας, σαν όλα τα άλλα να είναι κάπου πολύ μακρυά.
Σε προσωπικό επίπεδο, η Φεζ μου φάνηκε η πιο κλειστή πόλη από όλες όσες επισκεφτήκαμε. Είναι έντονη η πάλη του παρελθόντος και του παρόντος. Η σύγκρουση του συντηρητικού θρησκευτικού στοιχείου με τις νέες αντιλήψεις των γενεών που προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στη παράδοση και τη πρόοδο. Γενικά ήμουν μάλλον συμμαζεμένος έως φοβισμένος στην επαφή μου με τους ανθρώπους και ιδιαίτερα κρατώντας τη φωτογραφική μηχανή (πολλές φορές μου απαγόρευσαν επιτακτικά να φωτογραφίσω). Δε μπορώ να πω ότι ένοιωσα ποτέ χαλαρός βγάζοντας φωτογραφίες. Ήταν βέβαια και οι πρώτες μου μέρες στο Μαρόκο (και γενικά οι πρώτες μου μέρες σε μια αραβική χώρα), οπότε δεν ήξερα και εγώ πώς να συμπεριφερθώ. Ίσως λοιπόν το θέμα να ήταν περισσότερο δικό μου παρά των ανθρώπων εκεί.
Αυτό το συνειδητοποίησα κοιτάζοντας αργότερα τις φωτογραφίες μου από τη Φεζ και τη Μεκνές, το δεύτερο σταθμό του ταξιδιού μας. Αν και οι δύο αυτές πόλεις έμοιαζαν πολύ μεταξύ τους (όντας ακόμα και γεωγραφικά δίπλα η μία στην άλλη), σε ένα απόγευμα στη Μεκνές κατάφερα να βγάλω περισσότερες φωτογραφίες από ότι δύο μέρες στη Φεζ…
Η Μεκνές ήταν ένας μάλλον σημαντικός σταθμός στο ταξίδι. Ήταν η τελευταία μεγάλη πόλη που θα συναντούσαμε για πολλές μέρες και το πιο σημαντικό ήταν το σημείο που άρχισα να νοιώθω πιο άνετα με τους ανθρώπους. Σε κάθε ταξίδι υπάρχει ένα τέτοιο σημείο, απλά χρειάζεται κάποιος χρόνος για να το νοιώσεις.
Αναχωρούμε από τη Μεκνές με τον καιρό να έχει χαλάσει για τα καλά. Κατεύθυνση η οροσειρά του Άτλαντα και έτοιμοι να γνωρίσουμε την…. Αφρική! Αυτή ήταν η μόνη λέξη που αντηχούσε στο μυαλό μου, όταν άρχισαν να ξεδιπλώνονται εικόνες σαν και τις επόμενες στα μάτια μας.
Η άγνοια μου για το Μαρόκο με είχε κάνει να πιστέψω ότι η χώρα θα ήταν βασικά μόνο έρημος και μερικά λιόδεντρα και πορτοκαλιές στα παράλια. Πόσο λάθος! Οι επόμενες μέρες θα ήταν μια τρελή έκπληξη.
Κατευθυνθήκαμε προς Αζρού, μια πόλη βαθιά στο Μέσο Άτλαντα. Βασισμένοι στα τοπία πριν τη πόλη και στην υπερβολικά ενθουσιώδη περιγραφή της από το τουριστικό οδηγό, μάλλον είχαμε πολύ υψηλές προσδοκίες ως προς το τί θα συναντούσαμε, με αποτέλεσμα να απογοητευτούμε. Είμαι σίγουρος ότι αν δεν είχαμε διαβάσει τον τουριστικό οδηγό, θα αντιμετωπίζαμε αλλιώς τη μικρή πόλη. Στο τέλος ας πούμε ότι κρατήσαμε τη πιο σουρεάλ βραδιά του ταξιδιού, μένοντας στο πιο κιτς ξενοδοχείο με τα κρεβάτια που ήταν στολισμένα με ψεύτικα διαμαντάκια και καλυμμένα ακόμα με νάυλον!
Αυτό που ήταν μια μάλλον απογοητευτική βραδιά, εξελίχθηκε σε μια φανταστική εμπειρία το πρωί. Ίσως η Αζρού να μην είναι και η ομορφότερη πόλη να επισκεφτεί κανείς, η γύρω όμως περιοχή είναι απερίγραπτη! Ξεκινήσαμε από τη πόλη για να κάνουμε μια κυκλική διαδρομή γύρω από τις λίμνες στα βουνά, με σύμμαχο το καιρό που συνεχώς άλλαζε δημιουργώντας μια τέλεια ατμόσφαιρα.
Καταλήξαμε στην Ιφράν. Αν οι προηγούμενες εικόνες ήταν απρόσμενες για αυτό που νόμιζα Μαρόκο, η Ιφράν ήταν η πιο διαφορετική – ξένη για την ακρίβεια – πόλη που επισκεφτήκαμε. Αν μου έλεγε κάποιος ότι κατά τη διάρκεια της διαδρομής περάσαμε μέσω κάποιας διαστολής του χωροχρόνου από το Μαρόκο στις Άλπεις, δε θα δυσκολευόμουν να τον πιστέψω. Η Ιφράν δεν ήταν μόνο αρχιτεκτονικά κάτι ξέχωρο και εντελώς ευρωπαϊκό – αυτό από μόνο του ίσως να μην μου έκανε και ιδιαίτερη εντύπωση γνωρίζοντας το πέρασμα των Γάλλων από τη χώρα. Ακόμα όμως και το περιβάλλον, το πράσινο, τα δέντρα, τα ποτάμια, όλα φώναζαν Άλπεις αντί για… Μαρόκο. Οι εκπλήξεις συνεχίζονται.
Το επόμενο πρωί ξαναπαίρνουμε δρόμο. Το πλάνο μας ήταν να δούμε επιτέλους έρημο. Εντάξει, καλές οι εκπλήξεις του πράσινου και των νερών αλλά στο Μαρόκο ήρθαμε για να δούμε τη Σαχάρα.
Αυτό θα είναι το δεύτερο μέρος!
Ανδρέας
Μαρόκο, 2015.
Hello Sir or Madam,
We are an Morocco managed tour operator and destination management company, specializing in providing flexible tours, complete travel packages & great holiday experiences. Let do your second part with our company because we are from the desert and we will take you to where others can’t at the same time we have special offer for you if you advertised our company in your travel blog. http://incrediblemoroccotours.com/